Die zwabberende toerist op zijn rode leenfiets blijft niet onopgemerkt. Toeristen in Amsterdam worden voortdurend geënquêteerd en geregistreerd. Toch weet Amsterdam niet alles van ze.
Amsterdam, 15 feb- De gemiddelde toerist in Amsterdam is eind 30, blijft vier nachten slapen in een driesterrenhotel en besteedt per dag gemiddeld 124 euro. De favoriete activiteit is een rondvaart door de grachten en drie op de vier toeristen bezoekt een museum. Terwijl maar een kwart van de toeristen dat oorspronkelijk van plan was. En o ja, toeristen vinden Nederlanders zo lekker tolerant en behulpzaam.
Officiële cijfers
Dit zijn zomaar wat gegevens over toeristen, willekeurig gekozen uit het ‘bezoekersprofiel’ van het Amsterdam Toerisme & Congres Bureau (ATCB). De gegevens zijn verkregen door circa 4.500 enquêtes af te nemen bij toeristische attracties. Heel recent is het bezoekersprofiel niet, de informatie komt uit 2008. Volgens een woordvoerder van ATCB is het ’te duur om dat elk jaar te onderzoeken’. Dit voorjaar wordt het onderzoek herhaald.
Er zijn meer officiële cijfers en statistieken over toerisme. Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) houdt het aantal geregistreerde overnachtingen en toeristen bij van de gemeente Amsterdam. Zodra je als toerist toeristenbelasting betaalt, sta je geregistreerd. Dus ook als Nederlandse toerist in Amsterdam. Het jaar 2008 was volgens de gemeentelijke Dienst Onderzoek en Statistiek (O+S) een ‘slecht jaar’. Oorzaak: de economische crisis. Van 2010 hebben ze de gegevens tot oktober verwerkt. “Het aantal toeristen trekt gelukkig weer duidelijk aan”, concludeert het O+S.
Verlegen Aziaten
Deze officiële cijfers zijn niet volledig nauwkeurig. Enquêtes worden door de toeristen altijd op vrijwillige basis ingevuld, en niet alle toeristen overnachten ergens waar ze toeristenbelasting moeten betalen. Zo kan het voorkomen dat er stelselmatig een nationaliteit of groep toeristen wordt overgeslagen in de cijfers. Een woordvoerder van het Van Gogh Museum: “Aziaten zijn niet gewend om expliciet hun mening te geven en zijn daarom geneigd enquêtes over te slaan.” Het ATCB bevestigt dat het lastig is: “Maar dat is in de hele wereld zo. Als je in New York Aziaten wilt ondervragen krijg je hetzelfde probleem.”
Naast deze officiële cijfers laten toeristische attracties ook vaak zelf onderzoek uitvoeren. Het Van Gogh Museum en het Anne Frank Huis laten bijvoorbeeld door TNS NIPO een tevredenheidsonderzoek onder bezoekers doen. Deze gegevens zijn niet openbaar. Maar omdat zelfs daar vertekening in kan zitten, doen beide musea zelf ook nog eens een steekproef. Bij het Van Gogh Museum pikken ze elke dag willekeurig 20 mensen uit de rij voor een enquête. De woordvoerder: “En dan valt ook op hoe verschillende nationaliteiten reageren op de enquête. Amerikanen vinden alles leuk en fantastisch. Als een Amerikaan je maar een acht geeft, moet je je bijna zorgen gaan maken.”
Buiten de boot
Toch wringt het ergens. Waar zijn al die veelbesproken drugs- en sekstoeristen? Volgens de woordvoerder van het ATCB is een enquête ‘geen betrouwbare bron voor het aantal drugstoeristen’. Er zijn wel wat cijfers (zo zegt het ATCB dat 7% van de toeristen voor softdrugs komt) maar het blijft volgens het ATCB sociaal niet wenselijk om dat toe te geven. Terwijl uiteindelijk een op de vier bezoekers alsnog in een coffeeshop belandt. “Dat durven ze achteraf wel toe te geven, als ze hebben gezien hoe normaal drugs in Nederland zijn.” Sekstoerisme daarentegen is een veel groter taboe. “Dat kun je niet onderzoeken.” Er is ook beleid vanuit de gemeente dat er geen actieve promotie voor drugs en seks wordt gevoerd. Een VVV-medewerkster van het kantoor bij het Centraal Station: “Maar als ze ernaar vragen wijs ik ze natuurlijk gewoon de weg.”
In de enquêtes wordt ook veelvuldig gevraagd naar de mening van toeristen over de stad. Amsterdam scoort hoog, gemiddeld krijgt de stad een 8,1. Volgens het ATCB is dit niet meer dan logisch: “We zijn toch ook een leuke stad? We hebben heel veel te bieden op een klein oppervlakte.” De Belgen zijn het meest kritisch, die geven een 7,78. En de Amerikanen? Die geven een 8,5.