“De PvdA met een enquête?” Een chagrijnige vrouwenstem klinkt door de intercom. “Daar heb ik nu even geen zin in hoor.” Lennart Bak haalt zijn schouders op en duwt een folder door de bus. “Ok, evengoed een fijne avond.”
Amsterdam, 28 jan – In Studio K. op het Timorplein in Amsterdam-Oost staat een groepje van zes PvdA-ers over een kaart gebogen. Het is half acht ’s avonds en ze bespreken hun strategie. Onder de tafel staat een grote tas met flyers en rozen.
“Als jullie bij de linkerkant van de Bankastraat aanbellen, doen wij de rechter kant.” Lennart Bak kijkt serieus. Hij is campagnemanager Oost en leidt de operatie vanavond. “Moet ik echt rechts?” Adam Sibarani kijkt beteuterd. “Daar woont iemand van GroenLinks.”
“Vragen we gewoon wat ze stemmen?,” klinkt een zware stem achter hen. Gemeenteraadslid Martin Verbeet staat met de handen in zijn zij. Bak duwt hem een plankje in handen. “Nee, dat is oude stijl, we werken met een buurtenquête. We vragen naar plus- en minpunten van de buurt. Dan raak je sneller in gesprek. En het is effectiever, want mensen zeggen dan tegen vrienden dat ze met iemand van de PvdA hebben gepraat. Zo verspreidt het zich als een inktvlek.”
Buiten trekt Bak een rood reddingsvest aan. Om zijn rug prijkt de PvdA-roos. Hij kijkt naar zijn canvasmaatje Anna Herweg, een lobbyiste van begin dertig. “Heb jij niets roods bij je?” Ze schudt haar hoofd. “Ook zonder straal ik wel sociaaldemocratie uit toch?” Ze trekt haar jas recht en belt aan.
‘Nee goed zo’
In de deuropening drie hoog staat een vrouw met een bruine hoofddoek. “Hallo, wij zijn van de Partij van de Arbeid. Mogen we u een paar vragen stellen?” De vrouw kijkt verward door haar bril. “Spreekt u Nederlands?” Ze schudt haar hoofd. Dan lacht ze en met een wenk nodigt ze de twee uit binnen te komen.
De muren en vloer in de woonkamer zijn bedekt met Perzische tapijten. De televisie toont oosterse vastgoedreclames. Het tweetal gaat zitten en kijkt wat verlegen om zich heen. Lennart plukt aan de rozen. “Turk”, zegt de vrouw en wijst op zichzelf.
Dan gaat de deur open. Haar man komt binnen en doet zijn schoenen uit. Herweg geeft hem een hand. “Ik ben van de PvdA. Mag ik u wat vragen stellen?” De man knikt. “Wat vindt u goed aan u buurt?” “Alles goed zo,” bromt hij met een zwaar accent. Herweg articuleert duidelijk. “Zijn er dingen die u niet zo leuk vind aan u buurt?” “Nee goed zo. Wij lopen. Iedereen aardig.” Zijn vrouw glimlacht.
“Weet u dat er op 2 maart verkiezingen zijn?” vraagt Herweg. “Kaart nog niet komen. Als kaart komen, dan ik nadenken.” Bak glimlacht. “Goedzo.” Hij geeft de man een folder met een lachende Cohen er op. De man leest de letters langzaam op. “Ahh V…VD.” Dan kijkt hij op en herstelt zich snel. “Oh nee, PvdA.” De canvassers hebben het niet gehoord.
Roeland
Bij de volgende vier huizen doet er niemand open. Bij de vijfde staat een jongen met muts op en een grijs joggingpak. “Een enquête? Duurt dat lang?” Hij haalt zijn schouders op. “Een minpunt vind ik al die kleine winkeltjes. Dat komt een beetje amateuristisch over. Het aanbod is gewoon eenzijdig .” Bak knikt: “Een veel gehoorde klacht.”
Met verkiezingen houdt de jongen zich niet bezig. “Ik heb nu tentamens. En als ik dan al ga stemmen, doe ik dat op een partij die me ligt.” Hij grijnst. “Dat heeft niet veel met de PvdA te maken.”
Er klinkt gerommel achter de jongen en hij kijkt om. “Roeland, wil jij nog iets aan de buurt veranderen?” Gelach. “Ja, er kan wel een synagoge bij”, bast een mannenstem. “Dat bedoelt hij dus ironisch”, verduidelijkt de student bij de deur. Herweg knikt. “Wil je nog een roos?” De jongen kijkt nog eens naar achter. “Roeland ga je nog naar je vriendin vanavond?” Er klinkt wat gemompel. “Nee dank je. Geef maar aan een mooie vrouw.”
‘Een echt arbeider stemt niet rechts’
Twee huizen later hebben ze meer succes. “Oh, kom toch binnen jongens. Ik ben John.” Een man in de zestig leidt de canvassers zijn uiterst gedecoreerde huiskamer binnen. Hij kijkt zijn gasten vrolijk aan en vertelt dat hij al vanaf zijn achttiende PvdA stemt. “Een arbeider die op een rechtse partij stemt, dat is geen echte.”
“Wat de politiek moet veranderen aan de buurt?” Hij slaat zijn hand op zijn been. “Laat ze eerst het land beter regelen en die PVV er uit sodemieteren.” Fluisterend: “Mijn vrouw is wel van de PVV hoor, dus eigenlijk mag ik niets zeggen.”
Om half negen hebben de canvassers achttien enquêtes opgehaald. Ze houden het voor gezien. “Niemand doet toch meer open”, aldus Sibarani. Zijn handen tegen elkaar wrijvend loopt hij naar het andere tweetal. Grijnzend: “Hoe sociaaldemocratisch we allemaal ook zijn, na half negen blijft de deur dicht.”