“Een experiment dat we beter kunnen beëindigen.” Minister Donner van Binnenlandse Zaken is er duidelijk over: de Amsterdamse stadsdelen hebben hun langste tijd gehad. Martien Kuitenbrouwer (PvdA), stadsdeelvoorzitter van Amsterdam West, legt namens de stadsdeelvoorzitters uit waarom het afschaffen van de stadsdelen geen goed idee is.
Amsterdam, 21 jan – “De stadsdelen vragen zich af voor welk probleem dit de oplossing is,” zegt Kuitenbrouwer over het afschaffen van de stadsdelen. Zij is woordvoerder van alle stadsdeelvoorzitters over deze kwestie. “Het kabinet heeft zich voorgenomen om extra bestuurslagen weg te werken. Dat kan ik me best voorstellen, maar een stad als Amsterdam telt 750 duizend inwoners die allemaal in zeer diverse wijken wonen.” Nieuw-West en Zuid-Oost zijn volgens haar “twee totaal verschillende werelden”. Bovendien, aldus Kuitenbrouwer, schrijft het regeerakkoord voor dat kleine gemeente niet meer van bovenaf een fusie hoeven te accepteren. “En dat is vreemd, want het geldt dus blijkbaar niet voor de stadsdelen in Amsterdam. De argumenten van minister Donner voor het afschaffen van de stadsdelen zijn niet sterk, iets wat hij overigens zelf toegeeft.”
Wat voegen stadsdelen toe?
“Stadsdelen zijn op de hoogte van wat een wijk nodig heeft en past het beleid daar op aan. Bij het Westergasterrein, bijvoorbeeld, dacht de centrale stad: Wat moeten we met die rotzooi? Zij wilden er een parkeerplaats van maken. Het stadsdeel wilde er wel wat mee doen. Het verdelen van de aandacht is daarom heel belangrijk in een diverse stad als Amsterdam.”
Is democratie op stadsdeelniveau dan wel nodig?
“Ja, verkiezingen op dat niveau zijn essentieel. De stad heeft raadsleden en bestuurders met een ambitieuze agenda nodig. Die zeggen: ‘hier ga ik voor vechten’ om uiteindelijk door de kiezers op hun prestaties afgerekend te worden. Amsterdammers hebben overal een mening over en bij het stadsdeel kan iedereen zijn zegje doen.”
Maar de stadsdelen kosten ook veel geld.
“De stadsdelen zijn in de jaren ’80 opgericht om geld te besparen, dat leverde destijds 50 miljoen gulden op.”
Is dat nog steeds zo?
“Ja. Een centrale dienst is niet altijd goedkoper. Neem bijvoorbeeld de afvaldiensten. In Amsterdam Noord kan je met grote wagens rondrijden, maar in het centrum heb je kleine karretjes nodig. Het wordt ontzettend duur om dat centraal te gaan regelen. Bovendien, het werk wat lokale bestuurders doen, moet toch gebeuren. En mensen vergeten wel eens dat het raadswerk nu voor een groot deel vrijwilligerswerk is.”
Wat vindt u van het alternatief om de centrale stad af te schaffen en van elk stadsdeel een aparte gemeente maken?
“Dat vind ik geen goed idee. Er zijn belangen die voor de hele stad gelden. Denk aan de grote infrastructurele projecten en veiligheidsvraagstukken. Dat moet je niet op stadsdeelniveau willen regelen.”
Hoe ziet u Amsterdam zonder stadsdelen?
“Je stort de stad sowieso in een grote reorganisatie. Maar de stad draait wel door, je kunt heus nog wel paspoorten uitgeven. Zonder stadsdelen heb je als Amsterdammer niets meer te zeggen over wat er in je buurt gebeurt.”