Column – Balkenende, een beetje zwanger bestaat niet

De één wacht smachtend op een Elfstedentocht, de ander vervloekt de winter en  droomt van tropische oorden. Een serie columns over de winter.

Amsterdam – Deze winter zal de boeken ingaan als een ijzig koude, en vooral ook een spannende winter. Blijft het nog lang vriezen?  Hoe vaak glijd ik nog uit? Hoe gaat het met de Amsterdamse hangjongeren? En, de belangrijkste cliffhanger: hoe gaat het kabinet reageren op het rapport van de commissie-Davids?

Nadat de Nederlandse regering onderzoek naar de politieke steun aan de inval in Irak jarenlang had tegengehouden, zwichtte zij vorig voorjaar eindelijk voor de politieke druk uit de Tweede Kamer. Een commissie onder leiding van oud-president van de Hoge Raad, Willibrord Davids, kreeg de opdracht om het onderzoek te verrichten.

Maandenlang verrichtte de commissie haar onderzoek in het grootste geheim. Premier Balkenende werd gehoord. Hetzelfde geldt voor zijn partijgenoot minister van Buitenlandse zaken Maxime Verhagen. Zelfs de voormalig minister van Buitenlandse zaken, Jaap de hoop Scheffer (ook CDA), kwam terug uit Brussel om gehoord te worden. Oeioeioei, dat kan alleen maar ellende opleveren dacht ik gniffelend terwijl ik lekker warm op de bank voor de tv zat.

In de saaie dagen na oud en nieuw kwam het nieuws. Op 12 januari 2010 zou de onderzoekscommissie met haar conclusies komen. Buiten vroor het twee graden, ik ging er even goed voor op de bank zitten. Popcorn en chocomel bij de hand. Kom maar op met die conclusies. Volgens de commissie was er geen volkenrechtelijke basis voor de Nederlandse steun aan de inval in Irak. Bovendien concludeerde de commissie dat het kabinet de Tweede Kamer niet goed had geïnformeerd. Tevreden zakte ik achterover. Zo, dat helpt een mens de winter wel door.

Nog dezelfde middag meldde Balkenende alvast dat hij het “oneens” was met de conclusie van de onderzoekscommissie. Het kabinet had de Tweede Kamer wél voldoende geïnformeerd. Balkenende werd snel teruggefloten door een boze PvdA, nu coalitiegenoot, toen oppositie. Er moest eerst maar eens “grondig gestudeerd worden” op het rapport voordat er een formele kabinetsreactie zou komen.

Bloedstollende weken volgden. Wekenlang werd er achter gesloten deuren geruzied over de inhoud van de ‘formele’ verklaring. Dan kon alleen maar iets moois opleveren. “Tjee, sorry dat we gejokt hebben.” “Lekker puh, hadden jullie maar niet zo dom moeten zijn om ons te geloven?” “De VN Veiligheidsraad? Haha, noem één staat die daar nog naar luistert.”

Gister was het dan eindelijk zover. Na een een ontbijtvergadering zou het kabinet wellicht – met gods hulp – reageren op de conclusies. Om 13.16 stond het verlossende bericht op nu.nl “Kabinet erkent veel kritiek commissie-Davids”. O jawel, een veelbelovende kop.  Met trillende handen klikte ik door naar de zes pagina’s tellende kabinetsreactie. Mijn ogen gleden over de ambtelijke, saaie taal op zoek naar het stukje tekst waarmee het kabinet mijn respect terug zou winnen. Tevergeefs.

“Het kabinet accepteert de beschrijving van de feitelijke gang van zaken, waarbij het zich realiseert dat ieder van de destijds betrokkenen de beschrijving van de feitelijke gang van zaken leest en beoordeelt vanuit de persoonlijke beleving en herinnering.” He, lees ik dit goed? “Het kabinet kan zich voorstellen dat, zoals inmiddels bij Afghanistan gebruikelijk, vaker en meer specifieke informatie vertrouwelijk aan de Kamers wordt verstrekt.” Dit moet een grap zijn. “In het licht van deze ontwikkelingen en met de kennis van nu aanvaardt het kabinet dat voor een dergelijk optreden een adequater volkenrechtelijk mandaat nodig zou zijn geweest.” Heeft Balkenende nooit gehoord dat je niet een beetje zwanger kunt zijn?

Het debat ga ik niet eens meer afwachten. Na deze bittere teleurstelling realiseer ik me dat ik nu toch echt een betere avondbesteding zal moeten vinden. Van die bank af, gordijnen open.  De extra kilo’s van de M&M’s en popcorn er weer af dansen. Mag het nu alsjeblieft snel lente worden?