Waar blijft de buurtrechtbank in Zuidoost?

De buurtrechtbank in de Bijlmer laat nog steeds op zich wachten. Terwijl de komst afgelopen zomer al werd aangekondigd. Ondertussen wordt er al maanden gediscussieerd over een oplossingen voor de problemen in het stadsdeel Zuidoost.  Zo meldde hoofdofficier van justitie Herman Bolhaar afgelopen dinsdag aan de Amsterdamse televisiezender AT5: “Het komend jaar zullen proeven worden gedaan met strafzittingen die ingedeeld zijn per stadsdeel. Hierdoor wordt de buurt naar de rechter gebracht, in plaats van de rechter naar de buurt.” Dit moet de betrokkenheid van burgers bij de Nederlandse rechtspraak verhogen.

Amsterdam – Bolhaar is niet de enige die pleit voor meer betrokkenheid van burgers bij de Nederlandse rechtspraak. In augustus van vorig jaar reageerde burgemeester Job Cohen in de media al op een reeks gewelddadige incidenten in Zuidoost. Hij deed het voorstel om een speciale buurtrechtbank te openen, zodat criminele buurtbewoners sneller gestraft kunnen worden. Na Cohens uitspraken werd het onderwerp toegejuicht in de Amsterdamse driehoek (burgemeester Cohen, hoofdofficier van justitie Bolhaar, en politiekorpschef Welten). Volgens Bartho Boer, woordvoerder van Cohen leken alle leden van de driehoek positief tegenover het voorstel voor een buurtrechtbank te staan. Maar nu, vier maanden later, is er nog niet één bindende beslissing genomen.

Het probleem lijkt voornamelijk praktisch van aard. Het Openbaar Ministerie (OM) kreeg de opdracht om de uitwerking van een buurtrechtbank in Zuidoost te onderzoeken. Maar volgens een woordvoerder van het OM is het voorstel juridisch, logistiek en praktisch zo complex dat het onderzoek nog wat tijd nodig heeft. “Het ligt niet op de plank, we zijn er serieus mee bezig.”  Boer meldt:  “wat ons betreft kan het niet snel genoeg gaan zonder dat het belang van grondig onderzoek wordt ontkend.”

Strafrechtadvocaat in Zuidoost E. Charry noemt de plannen van de Amsterdamse burgemeester “een opvliegertje van Cohen.” Hij gelooft dan ook niet dat de buurtrechtbank doorgaat. “Het zou wel grappig zijn als ik over de Bijlmerdreef zo naar een zitting zou kunnen lopen.”

Toch zegt Charry over zijn buurt: “Het is hoog tijd dat er iets gaat gebeuren.” In eerste instantie zag hij weinig in de plannen van Cohen, maar inmiddels heeft hij zijn mening enigszins bijgesteld. “Een heleboel maatregelen blijken niet te werken, misschien moeten ze het toch proberen met die buurtrechtbank. Ik geef een voorbeeld van kleine criminaliteit: vuil op straat zetten. Dat gebeurt hier zeer regelmatig. Het zou goed kunnen helpen als men kan zeggen: ‘om de hoek is de rechtbank als je zomaar je rommel voor mijn deur neerzet, sleep ik je voor de rechter.’ Dat kan nu natuurlijk ook al, maar een rechtbank in de buurt heeft meer uitstraling.”

Ook de stadsdeelraad van Amsterdam Zuidoost staat niet afwijzend tegenover de plannen: “Wij zijn voor”, stelt een voorlichter. “Maar alleen onder bepaalde voorwaarden. Zo willen wij als stadsdeel geen uitzonderingspositie.” Hiermee wordt een gevoelig punt aangesneden. Eerdere pogingen om een buurtrechtbank in Amsterdam Centrum en Oost te plaatsen, mislukten.Volgens Boer komen “Amsterdam West en andere buurten waar veelvuldig incidenten voorkomen vanwege jongeren en straatcultuur, ook in aanmerking voor een dergelijke rechtbank.”

Later deze maand zal meer duidelijkheid worden  verschaft over de buurtrechtbank in Amsterdam Zuidoost en andere rechtbanken in de stad.