Amsterdammers zijn zich nauwelijks bewust van de ontwikkeling van de Zuidas, terwijl daar een nieuw stadscentrum verrijst. De Zuidas is volgens gemeenteraadslid Ruud Nederveen (VVD) cruciaal in de positie van Amsterdam als kleine Europese metropool.
AMSTERDAM, 20 feb.– Ruud Nederveen (53) is in de raadscommissie Kunst, Cultuur en Bedrijven namens de VVD de vurigste pleitbezorger voor de komst van de Amsterdam Expo aan de Zuidas. Een supermuseum van 100 miljoen dat moet gaan werken met collecties van het Stedelijk Museum, het Van Gogh Museum, het Nederlands Instituut voor de Tropen en het Rijksmuseum.
Tijdens de laatste commissievergadering zei u: ‘Ik kan niet voldoende benadrukken hoe weinig Amsterdammers zich bewust zijn van de waarde van de Zuidas.’ Hoe valt dit gebrekkig bewustzijn te verklaren?
‘Amsterdammers weten nauwelijks dat we een nieuw centrum aan het bouwen zijn. Zo’n ingreep heeft sinds de aanleg van de grachtengordel niet meer in Amsterdam plaatsgevonden. De clustering van functies op de Zuidas heeft alle kenmerken van een centrum. Een station, grootschalige economische activiteit, multinationals, sport, een woonfunctie met cultuur maar ook allerlei avondvoorzieningen. Daarmee heb je alle centrumfuncties in 2017 gerealiseerd. En dat op tweeënhalve minuut afstand van het huidige centrum.’
Toch komen Amsterdammers er nauwelijks. De plek mist nog een ziel.
‘Ik denk dat er een omslag plaatsvindt als de Hogesnelheidslijn in 2010 vanaf de Zuidas naar Londen en Parijs gaat. Zoiets helpt ook om draagvlak te creëren voor de komst van het supermuseum aan de Zuidas, de Amsterdam Expo. Wat ik belangrijker vind, is dat Amsterdammers een mening hebben over de Zuidas. Amsterdammers hebben altijd overal een mening over, maar pas als ze ergens over struikelen. Ik heb daarom in de commissie voorgesteld om eens chaos te organiseren. Zorg dat er reuring ontstaat opdat Amsterdammers iets gaan vinden over wat er daar moet gaan gebeuren. Je ziet het College nu doen aan cultuurplanologie. Dat is een nieuwe vorm van de maakbare samenleving. Je ziet ze vanaf de tekentafel bedenken hoe culturele activiteiten georganiseerd moeten worden. Als je wilt dat het mis gaat, dan moet je het zo doen.’
Een van die plannen die vermoedelijk sneuvelt als de Amsterdam Expo er komt, is het Design Museum. Een plan van ‘slechts’ 24 miljoen waar de VVD echt nooit achter stond. Was het ambitieniveau te laag?
‘Ik heb mij nooit enthousiast getoond over de komst van een Design Museum. Ik heb altijd voorgesteld om in plaats hiervan het Stedelijk Museum te verplaatsen naar de Zuidas. Het is een oude Amsterdamse traditie om spraakmakende instituten in de wei te bouwen terwijl de koeien er omheen lopen. We hebben nog steeds zulke foto’s van het Concertgebouw. Dat is heel vruchtbaar gebleken. Mijn voorstel was om van het verplaatste Stedelijk een museum voor de 19e en 20e eeuw te maken. Toen ik in 2002 in de raad kwam was dat een van mijn eerste onderwerpen. Ik heb mij daarvoor toen uit de naad gelopen. Dat ik het verloren heb, daar word ik niet graag aan herinnerd.’
Het Stedelijk Museum is niet naar de Zuidas gegaan. Het Stedelijk Museum zit bovendien niet te wachten op dat supermuseum. Ze zijn bang vanaf het Museumplein met dat museum te moeten concurreren.
‘Mijn partij is een voorstander van competitie. Als u mij vraagt of we doorgaan met het plan als het Stedelijk Museum zich terug trekt, is het antwoord daarop eenduidig “ja”. Eén van de opdrachten die we bij de commissie-Sanders II (die plannen maakt over cultuur op de Zuidas, red.) hebben neergelegd, is om uit te zoeken welke andere culturele instellingen er bij het plan betrokken kunnen worden. Ik ga niet zeggen welke instellingen dat moeten zijn. Ik heb daar ideeën over, maar het is geen commissie-Nederveen.'”
Critici wijzen op het financiële debacle met de Noord Zuidlijn. Nu komen ze met een museum dat 100 miljoen moet kosten. Wordt dit niet te duur?
‘Die 100 miljoen wordt betaald vanuit de ontwikkeling van de Zuidas. Bij investeringen die over een langere tijdspanne gaan, is het verstandig om niet naar de dagkoersen te kijken. Dat het een diepe crisis wordt, doet daar niets aan af. Op een gegeven moment draait dat wel weer bij. Ik kan me wel voorstellen dat de beoogde financiers op dit moment een heroriëntatie overwegen, maar dát het plan er komt, daar heb ik geen aarzelingen over. In tijden van crisis is het juist heel belangrijk om grote investeringen te doen.’
Een nieuwe Gouden Eeuw voor Amsterdam?
‘Dat zei wethouder Gehrels laatst hè? Die schilderachtigheden van de wethouder zijn voor haar rekening. Ik heb helemaal geen zin in een herhaling van de Gouden Eeuw. Ik wil graag dat Amsterdam als kleine metropool ook over veertig jaar in Europa nog volwaardig kan meezingen. Daarvoor zijn er grote investeringen in de stad nodig. Het gaat niet vanzelf.’