Echte wolkenkrabbers heeft de Zuidas niet. Dit heeft alles te maken met luchthaven Schiphol. Met vliegtuigen die op 300 meter over komen vliegen zou een gebouw à la het Empire State Building voor behoorlijk wat ongemak zorgen.
AMSTERDAM, 20 feb. – Nieuwe gebouwen op de Zuidas mogen niet hoger zijn dan 77,5 meter vanwege de nabijheid van Schiphol. Bij hogere gebouwen kan storing optreden in het systeem dat piloten gebruiken om bij slecht weer te landen. Toch kregen in het verleden tien constructies een ontheffing voor overschrijding van deze grens.
‘Als de kantoren op de Zuidas vijf meter hoger waren, zouden opstijgende vliegtuigen een gedeelte van hun vracht moeten laten staan’, zegt Frans Nederstigt van de de Inspectie Verkeer en Waterstaat (IVW). Hij doelt op de veiligheidsmarges die in 2003 zijn vastgelegd in het Luchthaven Indelingsbesluit, een document dat in dat jaar vanwege de opening van de Polderbaan is opgesteld om wildgroei van gebouwen te voorkomen. De minimale vlieghoogte boven de Zuidas ligt op 300 meter. Bij bebouwing hoger dan 77,5 meter kan al storing ontstaan op het Instrument Landing System (ILS). Dit is een systeem dat piloten gebruiken om bij slecht weer veilig te kunnen landen.
‘Dat systeem werkt met twee radarsignalen die in een hoek van negentig graden in het vliegtuig samenkomen. Een heel gevoelig stukje techniek.’ Volgens Nederstigt is het hoofdkantoor van ABN AMRO (105 meter) qua hoogte ‘op het randje’. ‘Het voldoet aan de beperking voor de aanvliegroute, maar had wat ons betreft niet hoger gekund. Dat mocht dus ook niet.’ De bouw van ABN AMRO HQ startte in 1996. Ver voordat in 2003 de Polderbaan geopend werd en de huidige regels in het Luchthaven Indelingsbesluit van kracht werden. De opgelegde hoogtebeperkingen waren een kwestie van ‘voortschrijdend inzicht’, zegt Hans Diepenhorst, projectdirecteur van Mahler 4, een bouwproject in het hart van de Zuidas
Met vijf kantoorgebouwen van tussen de 85 en 100 meter hoog is Mahler 4 beeldbepalend voor de Zuidas. ‘Omdat het hoofdkantoor van ABN AMRO er al stond, hebben alle andere gebouwen toen een ontheffing gekregen. Als dat niet was gebeurd, waren we in een lastig parket terecht gekomen’, zegt Diepenhorst. ‘Zeventig meter is te laag om het benodigde aantal vierkante meters te kunnen verkopen. Het is de vraag of Mahler 4 dan rendabel was geweest.’ Over het veiligheidsaspect maakt Diepenhorst zich niet zo druk. ‘Het is niet zo dat je vanuit mijn kantoor de piloten ziet zitten. In het buitenland heb je veel hogere gebouwen. Daar gaat het toch ook goed?’
De partij die goedkeuring moet geven voor overschrijding van de bouwhoogte is de dienst Luchtvaart en Maritieme Zaken van het ministerie van Verkeer en Waterstaat. ‘Het woord ‘nee’ zeg je niet tegen zulke miljoenenprojecten’, zegt toezichthouder Ed Stikvoort. ‘Dan ga je met elkaar om de tafel zitten en dan zorg je ervoor dat je er uit komt. Soms moeten er dan veranderingen in de plannen aangebracht worden.’ Zo’n wijziging kan dan de toepassing van andere bouwmaterialen zijn. Om de radar van Schiphol niet te hinderen, bevatten hoge gebouwen op de Zuidas bijvoorbeeld veel hout en kunststof.
Schiphol is de enige luchthaven in Nederland waarvoor deze strenge regels gelden. De luchthaven heeft zich in het verleden gebonden aan de regelgeving van de International Civil Aviation Organization (ICAO), maar past de regels strenger toe dan andere landen. Zo kan het gebeuren dat het La Guardia vliegveld in New York op een afstand van slechts negen kilometer ligt van het 381 meter hoge Empire State Building. Het zakelijke vliegveld London City ligt op maar vier kilometer van Canary Wharf, het zakendistrict waar de Zuidas zichzelf zo graag mee vergelijkt. Ter vergelijking: de Oostbaan van Schiphol ligt op ruim zeven kilometer afstand van de Zuidas in Amsterdam.
Een woordvoerster van Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL) laat weten dat er vanwege de overschrijding van de maximale bouwhoogte geen direct gevaar bestaat voor het vliegverkeer. ‘Alleen het luchtverkeer dat landt op de Buitenvelderdbaan vliegt op driehonderd meter over de Zuidas. Het vertrekkend vliegverkeer heeft daar al een hoogte van duizend meter.’
Gebouwen die een ontheffing kregen: World Trade Center (105 meter), Symphony 1 & 2 ( 105 meter), Mahler 4 ITO (100 meter), Mahler 4 Viñoly (95 meter), Ernst & Young (87 meter), Mahler 4 Van Berkel (85 meter), The Rock (85 meter) en Mahler 4 Cie (85 meter). De laatste constructie die een vergunning kreeg, was de 146 meter hoge zendmast van KPN die in 2008 verhoogd werd.
Reacties zijn gesloten