Nederland staat wereldwijd bekend als belastingparadijs. Het is aantrekkelijk voor buitenlandse bedrijven om hun hoofdkantoor in Nederland te vestigen, ook als het bedrijf niet actief is op de Nederlandse markt. Een kijkje in de Amsterdamse Parnassustoren toont waarom.
AMSTERDAM, 20 feb. Op een steenworp van de Amsterdamse Zuidas staat de Parnassustoren. De 57,5 meter hoge en 15 verdiepingen tellende toren herbergt maar liefst 346 hoofdkantoren van multinationals, zo blijkt uit gegevens van de Kamer van Koophandel (KvK). Het leeuwendeel van de bedrijven zijn brievenbusondernemingen die worden gerund door het trustkantoor TMF. Het gunstige Nederlandse belastingklimaat is de meest logische verklaring voor de aanwezigheid van de bedrijven.
TMF is volgens haar website een wereldwijde management en accounting outsourcing firma. Bij De Nederlandse Bank (DNB) staat TMF Management B.V. geregistreerd als trustkantoor. Acht andere trustkantoren die onder TMF Management B.V. vallen, zetelen eveneens in de Parnassustoren op Locatellikade 1.
Een trustkantoor is een bedrijf dat zich tegen betaling bezighoudt met het beheren van vennootschappen van derden. In de meeste gevallen treedt het kantoor of de werknemers hiervan op als directeur van de vennootschap. Het is voor de buitenlandse eigenaren van een vennootschap aantrekkelijk om zich te laten vertegenwoordigen door een trustkantoor, omdat deze alle rompslomp zoals de boekhouding en alledaagse handelingen voor hun rekening kunnen nemen. Bovendien is het voor een vennootschap volgens de Nederlandse belastingwetten verplicht om ‘substance’ in het land van aanwezigheid te hebben. Door een trustkantoor als directeur aan te wijzen is het bedrijf ‘aanwezig ‘in Nederland, ook al zetten de werkelijke eigenaren nooit een voet op Nederlandse bodem.
Nederland staat onder belastingsdeskundigen wereldwijd bekend als belastingparadijs. Zo blijkt uit onderzoek van SOMO: een Nederlandse stichting die onderzoek doet naar multinationale ondernemingen. Verschillende trust- en advieskantoren bieden op internet hun diensten aan om buitenlandse bedrijven te helpen met het opzetten van een hoofdkantoor in Nederland. Een voorbeeld is het advieskantoor Tax Consultants International.
Een Nederlands hoofdkantoor biedt buitenlandse bedrijven verschillende soorten belastingvoordelen. Door in Nederland een financiering- royalty- of holdingmaatschappij op te richten, besparen bedrijven op het betalen van belastingen in landen waar ze zaken doen, aldus DNB. Alle winst van de buitenlandse tak van een in Nederland geregistreerd moederbedrijf valt buiten de Nederlandse vennootschapsbelasting, waardoor de winst van het bedrijf feitelijk onbelast blijft. Ook kan worden bespaard op belastingen over rente en dividend.
Onlangs ontstond ophef in Schotland toen bleek dat Schotse whisky in feite Nederlands is. Diago, de schotse eigenaar van Johnny Walker had het merk overgedaan aan haar papieren Nederlandse dochter UDV omdat het op deze wijze 113 miljoen euro per jaar aan belastingafdracht in het Verenigd Koninkrijk kon voorkomen. Volgens de Nederlandse belastingwetgeving hoeft een bedrijf hier geen belasting te betalen over de buitenlandse inkomsten van het bedrijf. Ook IKEA en Nike hebben hun hoofdkantoor in Nederland.
Daarnaast zijn Nederlandse vennootschappen populair om royalty’s van intellectuele eigendomsrechten (op bijvoorbeeld muziek of patenten) te innen, omdat er geen heffing geldt over aan het buitenland betaalde royalty’s. Het is dus aantrekkelijk om in het buitenland verdiende royalty’s in Nederland te verzamelen en vervolgens op een buitenlandse bankrekening te storten. Onder meer het hoofdkantoor van The Rolling Stones en U2 is in Nederland gevestigd.
In de Parnassustoren zijn volgens SOMO maar liefst 1633 brievenbusondernemingen gevestigd die vallen onder het trustkantoor TMF Management B.V. Dat is ruim vijf keer zoveel als het aantal bedrijven dat naar voren kwam uit het KvK-register. SOMO heeft zijn informatie volgens onderzoeker Francis Weyzig dan ook via een andere bron verzameld.
De Parnassustoren herbergt ondermeer bekende bedrijven zoals Hitachi en Easyjet, maar het leeuwendeel van hoofdkantoren bestaat uit ondernemingen die namen dragen als Santimo B.V. of Jeewa B.V. TMF wilde niet bevestigen of het voor al deze hoofdkantoren als trustkantoor en directeur optreedt. Het is volgens SOMO zeer waarschijnlijk dat een onderneming op het zelfde adres een client is van het trustkantoor. Een van de belangrijkste functies van een trustkantoor is namelijk het bieden van onderdak aan bedrijven.
Volgens DNB zijn er in Nederland circa 10.000 Bijzondere Financiële Instellingen (BFI). Onderzoeker Francis Weyzig van SOMO zegt dat driekwart van deze BFI’s ook daadwerkelijk een brievenbusonderneming is. Het belangrijkste verschil tussen de twee is of een vennootschap wordt bestuurd door een trustkantoor of zelf het bestuur vormt. Over het aantal brievenbusondernemingen kunnen noch het Ministerie van Financiën, noch DNB gegevens leveren. SOMO schat op basis van eigen onderzoek dat Nederland 20.000 brievenbusondernemingen telt.
BFI’s leveren volgens een ruwe schatting van DNB een bijdrage van 1,5 miljard (0,3% van het bruto binnenlands product) aan de Nederlandse economie. Jaarlijks stroomt er ruim 4500 miljard euro aan BFI transacties door Nederland; meer dan negen keer de waarde van het bruto binnenlands product.
Volgens DNB zijn BFI’s in Nederland aanwezig omdat het een ‘aantrekkelijk vestigingsland’ is vanwege de ‘aanwezige professionele zakelijke dienstverlening en het netwerk van belastingverdragen in combinatie met het belastingstelsel.’
DNB waarschuwt in een notitie uit 2007 voor integriteitsrisico’s met BFI’s vanwege het gebrek aan transparantie, omdat BFI’s een schakel vormen in de internationale keten van een concern dat in verschillende landen vestigingen heeft. ‘Het risico bestaat dat een moedermaatschappij een BFI gebruikt voor illegale activiteiten zoals belastingontduiking, fraude of witwaspraktijken.’ Uit een rapport van het Ministerie van Financiën uit 2006 bleek dat er in Nederland jaarlijks een bedrag van 18,5 miljard euro wordt witgewassen, waarvan een groot deel via BFI’s en brievenbusondernemingen loopt.
Reacties zijn gesloten