De winkeldeur van DA-drogist Josefien aan de Van Woustraat staat ondanks de vrieskou wagenwijd open. Vlak achter de ingang staan zo’n vijftien journalisten te wachten op wethouder Marijke Vos (Milieu, GroenLinks). Zij zal straks de aftrap geven voor een proef waarbij een ‘zelfdenkende deur’ het energieverbruik van de winkel moet terugdringen. De deur is echter in geen velden of wegen te bekennen.
Gert Westhof, een grijze vijftiger met bril in een net niet hip pak, laat zich daar niet door afschrikken. Hij werkt voor de firma Besam, die de energiebesparende deur heeft ontworpen. Enthousiast legt hij de ene na de andere journalist uit wat een fantastische deur het toch is. ‘Hier komt de deur’, wijst hij. Hij gebaart driftig met zijn armen en deelt folders uit. ‘De deur combineert de voordelen van een automatische deur met de voordelen van een luchtgordijn.’ Een luchtgordijn is de warme lucht die je voelt als je een winkel binnenloopt. Het luchtgordijn in deze deur gebruikt de warme lucht in de winkel. Ook reageert het op de ‘kracht van de wind’ en de hoeveelheid klanten. Doordat het luchtgordijn in de gevel ligt verzonken, lijkt de deur niet echt dicht. Dat is goed nieuws voor een winkelier die niet zit te wachten op minder omzet. De deur ‘bespaart niet alleen energie, maar houdt ook lawaai buiten en is beter voor de luchtkwaliteit in de winkel’.
De deur wordt pas in februari geplaatst. In januari wordt het energieverbruik in de oude situatie gemeten. De proef loopt tot en met juni. In september worden de resultaten bekend gemaakt. DA Josefien is de enige winkel die deelneemt aan de pilot. DA en Besam betalen 15000 euro voor de installatie van de deur. De gemeente en SenterNovem, onderdeel van het ministerie van Economische Zaken, bekostigen de metingen. Als de proef een succes is, willen tien stadsdelen het gebruik van het systeem stimuleren. Als het bedrijfsleven niet vrijwillig meewerkt aan initiatieven om het energieverbruik terug te dringen, gaat de gemeente vanaf 2010 mogelijk strenger optreden. De gemeente wil de CO2-uitstoot in de stad terugdringen.
Daar is de wethouder. Ze borstelt nog even haar haar voor de foto. Dan neemt ze plaats voor een tafeltje dat bij de ingang staat. Daarop staan twee flessen champagne en zes glazen. Wethouder Vos speecht. Ze is blij dat markt en overheid samen meedoen aan de proef. ‘De opwarming van het klimaat is een feit. We moeten kansen grijpen.’ Het bedrijfsleven geeft via deze proef aan te werken aan energiebesparing. De gemeente staat open voor de angst van ondernemers dat klanten wegblijven door dichte deuren. Milieu en markt moeten samen de klimaatcrisis bestrijden.
De samenwerkingsovereenkomst wordt daarna getekend. SenterNovem, de DA, Marijke Vos, Gert Westhof en eigenaresse Josefien Entius-Kager zetten plechtig hun handtekening. Ze heffen het glas en voegen enkele woorden van blijdschap toe. De aanwezige fotografen schieten mooie plaatjes. Dan is het persmoment alweer voorbij. Iedereen blijft nog even hangen om vragen van de pers te beantwoorden.
Herman Meijer van de DA, een man met een imposante snor, hoopt dat de kredietcrisis de resultaten van de pilot niet al te veel beïnvloedt. ‘De kredietcrisis heeft duurzaamheid helaas wel verdrongen naar de tweede plek.’ Patrick Teunissen praat met een collega terwijl hij nipt van zijn champagne. Hij werkt bij de gemeentelijke Dienst Milieu en Bouwtoezicht en doet al vanaf 2006 onderzoek naar de nieuwe deuren. De gemeente verwacht dat er met de nieuwe techniek veel energie wordt bespaard. Het potentieel voor heel Amsterdam is vermoedelijk 6,8 miljoen kubieke meter gas. Dat is vergelijkbaar met het jaarlijks gasgebruik van ongeveer 340 basisscholen of 4,6 miljoen euro per jaar.