Zestig procent van de bijna achthonderd meldingen van geweld tegen homoseksuelen tussen 2009 en 2013 komt uit Amsterdam. Dit blijkt uit een recent politierapport over anti-homogeweld in Nederland. Om mensen die iets aan dit probleem doen en strijden voor homo-emancipatie in het zonnetje te zetten, reikt GroenLinks Amsterdam sinds 2006 om de twee jaar Het Roze Lieverdje uit.
Het Roze Lieverdje is een prijs voor “een Amsterdammer of initiatief, die zijn of haar sporen verdiend heeft in de strijd voor seksuele diversiteit en de emancipatie van LHTB’s” (lesbiennes, homoseksuelen, biseksuelen en transgenders). Vandaag zijn de vier genomineerden voor dit jaar bekendgemaakt: Döne Fil, Wielie Elhorst, Irene Hemelaar en Lady Galore (Sander den Baas). Op Valentijnsdag neemt één van hen het roze beeldje bij het standbeeld van Het Lieverdje op het Spui in ontvangst. Maar wat is de toegevoegde waarde van zo’n prijs? Mathieu Heemelaar van GroenLinks – een van de juryleden – legt het uit.
Is de prijs niet gewoon een verkiezingsstunt?
“Nee. Althans, niet alleen. Het is ook echt om Amsterdam alert te houden iets met dit onderwerp te doen. Maar we zitten nu natuurlijk wel midden in de campagnetijd voor de gemeenteraadsverkiezingen, dus vinden we het belangrijk te laten zien dat GroenLinks staat voor homo-emancipatie.”
Waarom is de uitreiking om de twee jaar en niet gewoon elk jaar?
“Er zijn al veel prijzen voor LHBT-emancipatie. Dus dan wordt het misschien te veel. We wilden het ook niet om de vier jaar doen, want dat is weer te weinig. En dan denken mensen dus wel dat het alleen om de verkiezingen gaat.”
Wat voegt deze prijs dan toe aan alle andere prijzen?
“Er is nog geen Amsterdamse prijs voor LHBT-emancipatie. GroenLinks wil Amsterdammers die veel doen voor de LHBT’s graag belonen en goede initiatieven stimuleren.”
Hoe is het gesteld met de homo-emancipatie in onze hoofdstad?
“Er zijn nog steeds veel problemen met de veiligheid. Het wegpesten van homoseksuele stellen uit wijken is nog niet over. Daarnaast kan de voorlichting op scholen verbeterd worden en de weigerambtenaren zijn ook de wereld nog niet uit. De prijs is dus nog steeds nodig in 2014.”
Doen de winnaars van de prijs iets aan deze problemen?
“Absoluut. Het zijn mensen die vrijwillig iets bijzonders doen voor de LHBT-gemeenschap. En de prijs zelf zet de winnaars in de schijnwerpers, waardoor hun acties meer aandacht krijgen.”
Wie waren eerdere winnaars en wat hebben zij bijgedragen aan de homo-emancipatie?
“De laatste was Dolly Bellefleur, een travestie-artiest. Hij is nog steeds actief. Laatst zong hij een zelfgeschreven lied bij een van de demonstraties tegen Poetin, toen die Nederland bezocht. De keer daarvoor wonnen de vrijwilligers van homoclub De Trut. Die club draait nog steeds fantastisch en is een waardevolle plek voor LHBT-jongeren om zichzelf te kunnen zijn. In 2008 won Karin Spaink. Zij heeft een column in Het Parool waarin ze vaak over emancipatiegerelateerde onderwerpen schrijft. De winnaars blijven dus hun bijdragen leveren aan LHBT-emancipatie.”
En wie maken dit jaar kans op de prijs?
“Er zijn vier genomineerden. Döne Fil, een lesbische moslima die een Turkse boot op de Gay Pride verzorgde. Zij probeert dialoog mogelijk te maken tussen homoseksuelen en mensen met een andere culturele of religieuze achtergrond. Sander den Baas, aka drag queen Lady Galore. Hij doet veel voor de veiligheid en het imago van drag queens. Irene Hemelaar, directeur van de organisatie die jaarlijks de GayPride organiseert. Zij strijdt onder andere als zangeres voor de rechten van LBT-vrouwen. En als laatste Wielie Elhorst, dominee van de protestantse Oranjekerk. Op een ontwapenende manier zorgt hij ervoor dat ook in religieuze kringen gepraat wordt over homo-emancipatie. Het is een heel divers viertal. Ik ben benieuwd wie er zal winnen.”
Vanaf vandaag kan er gestemd worden op wie van de genomineerden Het Roze Lieverdje moet winnen.