“Puur politiek”, noemt onderzoeker Sander Flight de camera’s in de Indische Buurt. Gisteren besloot stadsdeelraad Oost de camera’s tot oktober 2011 te laten hangen. Sander Flight werkt bij onderzoeksbureau DSP-Groep. Al meer dan tien jaar geeft hij de overheid advies over veiligheid en cameratoezicht. “Er wordt niet kritisch gekeken naar het nut van camera’s.”
Wat is uw voornaamste kritiek op het huidige evaluatierapport over cameratoezicht in de Indische Buurt?
Sander Flight: “Dat het niets zegt over het effect van cameratoezicht. Er wordt gezegd: sinds de camera’s er zijn, is er een daling van de criminaliteit te zien. Ik wil weten of die daling van criminaliteit echt te maken heeft met de camera’s of dat het te maken heeft met andere factoren, meer straatverlichting bijvoorbeeld of opgeknapte buurten. Er wordt nu vaak een succeszaak uitgelicht. Bijvoorbeeld een drugshandelaar die is opgepakt door de camerabeelden. Dat is mooi natuurlijk. Maar je moet je afvragen of die drugshandelaar echt niet zonder camerabeelden betrapt zou zijn en of de arrestatie 3 ton waard is. Want dat kost cameratoezicht per jaar. Uit dit evaluatierapport kan ik niet opmaken wat het echte effect is van camera’s.”
Hoe had dat effect beter gemeten kunnen worden?
“Door een dag mee te lopen bij de toezichtscentrale, die de beelden live bekijkt. Praat ook met de officier van justitie en de rechtbank. Worden de beelden gebruikt als bewijsmateriaal of is het meer een ondersteuning van al bestaande vermoedens? Pas als je dat weet kun je nadenken over de inrichting van de camera’s. Wil je de beelden bijvoorbeeld gebruiken als bewijsmateriaal, dan moet je camera’s van betere kwaliteit hebben. Op dit moment kun je op de beelden ’s nachts haast geen mensen onderscheiden.”
Veel buurtbewoners en ondernemers geven aan zich veiliger te voelen door de camera’s
“Dat is volgens mij een van de belangrijkste redenen waarom de camera’s blijven hangen en er tot nu toe zo weinig kritisch naar het wel of niet verlengen van cameratoezicht is gekeken. Maar camera’s laten hangen omdat de buurtbewoners en ondernemers dat graag willen is puur politiek. Je laat zien dat je iets doet aan de problemen en de bewoners en ondernemers belonen je daarvoor. Ik vind dat je kritisch moet blijven, cameratoezicht kost ontzettend veel geld.”
Volgens velen gaat er ook een duidelijke preventieve werking uit van de camera’s. Mevrouw Hartman van sigarenboer Hartman is sinds de camera’s nooit meer overvallen terwijl dat in de jaren daarvoor achttien keer gebeurde. Is dat niet voldoende reden om camera’s te laten hangen?
“Veel mensen weten niet eens waar de camera’s hangen. Maar bij sommige camera’s is er inderdaad een duidelijk preventieve werking. Bijvoorbeeld bij sigarenboer Hartman. Maar is het nodig om die beelden acht uur per dag live te bekijken? Als er iets gebeurt is de politie toch te laat. Je kunt de beelden achteraf natuurlijk wel gebruiken als bewijsmateriaal.”
De politie wil de camera’s laten hangen omdat ze helpen bij het ‘in toom houden van overlast door jongeren’. Toch blijkt uit cijfers van diezelfde politie dat de overlastcijfers eigenlijk min of meer gelijk zijn gebleven. Hoe verklaart u dat verschil?
“Dat komt omdat de politie een andere werkelijkheid aanhoudt. Zij baseert zich alleen op klachten van bewoners, berichten in de kranten en signalen vanuit de politiek. Dat is natuurlijk reëel maar het is slechts een deel van de werkelijkheid. Daarom kun je het effect van camera’s ook niet alleen maar meten aan de hand van politiecijfers.”
In de Gemeentewet staat dat cameratoezicht tijdelijk is. Wanneer eindigt de tijdelijkheid?
“Als het doel bereikt is. Stadsdeel Oost heeft bij het begin van het cameratoezicht, in 2005, een aantal doelstellingen geformuleerd, zoals minder overlast. Op één na zijn al die doelen behaald. En toch blijven de zogenaamd ’tijdelijke’ camera’s hangen. Eigenlijk heb ik nog nooit meegemaakt dat er camera’s weggehaald werden wanneer een doel bereikt was. Integendeel, er worden alleen maar meer camera’s geplaatst. Zonder dat er ooit kritisch wordt gekeken naar het nut en de werking ervan.”
Lees ook: Twijfel over camera’s Indische Buurt
Reacties zijn gesloten